De ARBO wet geeft de werkgever ondermeer de verplichting dat onder professionele omstandigheden gebruikte elektrische handgereedschappen veilig moeten zijn en regelmatig gecontroleerd dienen te worden.

Wat zegt de wetgeving?

U kunt de wetteksten over het elektrisch risico vinden in het Arbobesluit:

• artikel 3.4 voor elektrische installaties
• artikel 3.5 voor werkzaamheden aan elektrische installaties
• hoofdstuk 7 voor apparatuur

Normen NEN-EN 50110 / NEN 3140

De wetteksten zijn erg algemeen gesteld. Voor de maatregelen die genomen kunnen worden binnen uw bedrijf, kunt u het best de normen NEN-EN 50110 / NEN 3140 hanteren. Het hanteren van deze normen is niet verplicht maar wel een goede leidraad om te voldoen aan de uit de wet voortvloeiende verplichtingen. Hierin is uitgewerkt op welke wijze u het elektrisch veiligheidsrisico hanteerbaar kunt maken. Deze norm geeft bepalingen ter voorkoming van elektrocutie of kortsluiting bij arbeid. Wanneer u aan de bepalingen van de EN 50110 en NEN 3140 voldoet, voldoet u voor het aspect elektrische veiligheid ook aan de eisen die de ARBO wetgeving stelt.

In de genoemde norm wordt een drietal onderwerpen beschreven:

• Veilig gebruik en inspectie van elektrische installaties,
• veilig gebruik en inspectie van elektrische gereedschappen en verlengkabels
• werken aan en in de omgeving van elektrische installaties.

Om elektrische apparaten, verlengsnoeren en dergelijke veilig te kunnen gebruiken schrijft NEN 3140 een periodieke inspectie van de zogenaamde elektrische arbeidsmiddelen voor. De inspectie omvat een visuele inspectie en een inspectie door meting en beproeving (zie voor meer informatie).

JoBo Keuringen verricht keuringen van elektrische arbeidsmiddelen volgens NEN 3140.

Werken met machines en gereedschappen kan gevaarlijk zijn. Laat deze arbeidsmiddelen daarom regelmatig keuren. Zo kunt u de veiligheid en gezondheid van uw werknemers beschermen.

Wat is verplicht

Nieuwe en bestaande machines behoren te voldoen aan de wettelijke veiligheids- en gezondheidseisen. Nieuwe machines moeten voldoen aan de Machinerichtlijn en behoren voorzien te zijn van de CE-markering. Voor machines in bedrijf gelden daarnaast de eisen van de Arbeidsmiddelenrichtlijn.

De Arbeidsmiddelenrichtlijn is opgenomen in het Arbobesluit, en daarin staat dat gereedschappen, machines en installaties die op de werkplek gebruikt worden geen gevaar mogen opleveren voor de werknemers. Daarom moeten werkgevers arbeidsmiddelen die op de werkplek gebruikt worden periodiek keuren.

Is een machine of gereedschap gekeurd? Zorg er dan voor dat het arbeidsmiddel een keuringssticker heeft. Op zo'n sticker staat de keuringsdatum en een datum voor een volgende keuring.
Laat machines en gereedschappen altijd keuren. Dus ook als u geen personeel heeft.

Classificatie arbeidsmiddelen

De overheid heeft alle arbeidsmiddelen ingedeeld in de klassen 0 tot en met 6.

• Klasse 0: Enkele arbeidsmiddelen met geringe risico's zijn ingedeeld in klasse 0, bijvoorbeeld een schaftwagen. Deze middelen moeten worden gekeurd door personen die daarvoor voorlichting en onderricht hebben gehad.
• Klasse 1: De keuringen worden verricht door personen die door de werkgever van de gebruiker zijn aangewezen en daartoe speciaal zijn opgeleid.
• Klasse 2: Degene die keurt in het bedrijf moet een onafhankelijke positie bekleden ten opzichte van degenen die bij de uitkomsten van de keuring belang hebben. Voorbeeld van een arbeidsmiddel in klasse 2 is een bouwlift .

De arbeidsmiddelen die vallen in de klassen 0 tot en met 2 mogen door eigen medewerkers worden gekeurd, mits zij hiervoor zijn opgeleid. De medewerker die keurt moet bekend zijn met het gebruik van het arbeidsmiddel, de gevaren ervan en de beoordelingscriteria. Ook moet de medewerker bekend zijn met fabrikaatgerichte eisen en kunnen beschikken over het noodzakelijke meetgereedschap.

• Klasse 3: Hier is het vermelde bij klasse 2 van toepassing, maar er worden aanvullende eisen gesteld aan de onafhankelijkheid en deskundigheid van de keuringsorganisatie binnen een bedrijf.
• Machines en gereedschappen in de klassen 4 tot en met 6 hebben veel risico. Voorbeelden van zulke arbeidsmiddelen zijn: bepaalde hijs- en hefwerktuigen. Dit soort arbeidsmiddelen moet u door een erkend keuringsbureau laten herkeuren. U mag het dus niet zelf doen.

Tips

Beschermkappen, beveiligingen en noodstopknoppen kunnen risico's verkleinen. Laat ze dan ook altijd op hun plek.
Vertel uw werknemers hoe ze met de machines in uw bedrijf om moeten gaan. En vergeet dit niet opnieuw te doen als u iets aan de machine heeft aangepast.

Als u ook in de toekomst wilt blijven voldoen aan de Europese regelgeving zou u op de hoogte moeten blijven van de komende veranderingen op het gebied van de machineveiligheid. De nieuwe Machinerichtlijn (2006/42/EG) die op 30 december 2009 in gaat, is namelijk op een aantal gebieden gewijzigd. Ook de onderliggende Europese normen voor machineveiligheid zullen aangepast worden.

Laat uw arbeidsmiddelen keuren, zodat u:

• voldoet aan de wettelijke eisen;
• eventuele aansprakelijkheid bij ongevallen zoveel mogelijk beperkt;
• een veilige werkomgeving biedt aan uw werknemers en uzelf;
• kosten bespaart door verminderen arbeidsongevallen
• de levensduur van uw gereedschappen/arbeidsmiddelen verlengt.